Systeemgericht werken, het is een term die je vaak hoort als het gaat om hulpverlening bij huiselijk geweld. Maar om wat voor systeem gaat het dan? En hoe gaat systeemgericht werken in de praktijk? In dit artikel leggen we uit wat systeemgericht werken is en waarom het zo belangrijk is.
Wat is systeemgericht werken?
Systeemgericht werken houdt in dat we niet alleen naar het individu kijken, maar ook naar de omgeving waarin diegene zich bevindt. Dit betekent dat we niet alleen met het slachtoffer samenwerken, maar ook met de mensen om hen heen, zoals partners, familie, vrienden, werkgevers, maatschappelijk werkers en andere hulpverleners. Deze mensen samen noemen we ‘het systeem’ van de client. Bij een systeemgerichte aanpak, worden al deze mensen betrokken bij het oplossen van het probleem en het zorgen voor veiligheid.
Waarom is systeemgericht werken belangrijk?
Huiselijk geweld komt vaak voort uit problemen binnen de relaties van het slachtoffer. Denk aan slechte communicatie, onvervulde behoeften, ongelijke machtsverhoudingen, psychologische problemen of traumatische ervaringen. Door het hele systeem te betrekken, kunnen we deze onderliggende problemen beter identificeren en aanpakken.
Door de bredere context van het probleem te begrijpen, kunnen hulpverleners beter inspelen op de behoeften van het slachtoffer. Bijvoorbeeld, als er financiële problemen zijn, kan de hulpverlener doorverwijzen naar een financieel adviseur. Als er behoefte is aan emotionele steun, kan een therapeut worden ingeschakeld.
Door iedereen in het systeem te betrekken, kunnen we duidelijk maken hoe hun acties het probleem kunnen verergeren of verbeteren. Dit helpt de betrokkenen om verantwoordelijkheid te nemen voor het stoppen van het geweld en bij te dragen aan het verbeteren van de situatie.
Hoe werkt een systeemgerichte aanpak?
Uitgebreide Risicoscreening:
We beginnen met een grondige evaluatie van de risico’s en problemen binnen het gezin of de relatie.
Veiligheidsplan:
Op basis van deze evaluatie stellen we een plan op om de veiligheid van het slachtoffer te waarborgen.
Hulpverleningsplan:
Dit plan richt zich op de specifieke hulpvraag en behoeften van de client en het systeem, waarbij we methodieken zoals Krachtwerk gebruiken. Hierbij wordt gekeken naar het hele systeem; welke hulpbronnen heeft de client? Hoe kan de omgeving bijdragen aan de veiligheid en het herstel? Hoe werkt de dynamiek in het systeem en op welke manier kan dit bijdragen aan een veilige toekomst? Elk traject is uniek en wordt aangepast aan de situatie en behoeften van het gezin.
Betrekken van kinderen:
Kinderen krijgen hun eigen veiligheids- en hulpverleningsplan, gebaseerd op de methodiek Veerkracht. In de opvang worden zij geholpen door een eigen kinderhulpverlener, om hun ervaringen te verwerken en te zorgen voor een veilige toekomst.
Wil je meer weten over systeemgericht werken in de aanpak van (ex)partnergeweld? Bekijk dan ook dit artikel van Movisie.